Pembangunan Haram Chalet Ancam Ekosistem Sungai Behrang di Muallim
Beberapa kes pembangunan komersial tanpa kebenaran di atas tanah kerajaan di Perak menimbulkan kebimbangan alam sekitar, terutamanya di sepanjang Sungai Behrang, Muallim, di mana pembinaan chalet haram mengancam keseimbangan ekosistem sungai.
Awalnya, kegiatan pencerobohan lebih tertumpu kepada tujuan pertanian dan perumahan, namun kini ia beralih kepada projek komersial yang lebih menguntungkan.
Dalam kes terbaharu ini, struktur kekal—termasuk sebuah bangunan berbentuk bungalow dua tingkat—telah didirikan berhampiran sungai, dipercayai tanpa kelulusan perancangan, menurut tinjauan Berita Harian ke lokasi tersebut.
Kawasan berhampiran Kampung Sungai Dara itu merupakan destinasi popular bagi penggemar alam semula jadi, terutamanya pendaki dan perenang. Pembangunan haram ini membahayakan zon rizab sungai yang memainkan peranan penting dalam mengekalkan kualiti air serta biodiversiti.
Struktur tersebut dipercayai dibina di atas kawasan seluas 500 meter persegi, menceroboh kira-kira setengah ekar tanah kerajaan, termasuk sebahagian rizab sungai yang dilindungi.
Menurut sumber, pembinaan chalet itu telah melepasi sempadan tanah persendirian dan memasuki kawasan kerajaan serta zon penampan sungai. “Pembinaan struktur kekal ini bukan sahaja melampaui tanah persendirian, malah turut menceroboh rizab sungai,” jelas sumber tersebut.
Di bawah peraturan alam sekitar, sebarang pembangunan berhampiran sungai wajib mengekalkan zon penampan antara 20 hingga 40 meter. Namun, struktur ini didapati dibina kurang daripada 20 meter dari Sungai Behrang, jelas melanggar garis panduan tersebut.
“Kami mendapati struktur ini didirikan kira-kira dua bulan lalu sebelum pagar kanvas dipasang untuk menyembunyikan aktiviti tersebut daripada pengetahuan penduduk dan pihak berkuasa,” tambah sumber itu.
Pihak berkuasa telah mengeluarkan dua notis pengosongan di bawah Seksyen 425 Kanun Tanah Negara (Akta 828) pada Februari 2025, mengesahkan bahawa pihak terbabit menduduki tanah kerajaan di kawasan Sungai Dara tanpa kebenaran.
“Pemaju diminta mengosongkan tapak dalam tempoh 14 hari dari tarikh notis. Jika gagal, Pentadbir Tanah Muallim atau pegawai yang diberi kuasa berhak mengambil tindakan undang-undang,” menurut dokumen tersebut.
Notis itu juga memberi amaran bahawa jika perlu, pemusnahan, perobohan, rampasan, atau pengalihan harta benda akan dilaksanakan tanpa merujuk mana-mana pihak.
Walaupun tempoh yang diberikan telah tamat, struktur tersebut masih tegak, dan bangunan itu dipercayai diduduki pekerja asing yang terlibat dalam projek chalet tersebut. Pemeriksaan tapak mendapati terdapat silinder gas dan pakaian, menunjukkan aktiviti baru-baru ini di premis itu.
“Ini kali kedua pengusaha membina di tapak yang sama,” kata sumber, merujuk percubaan pada 2018 yang melibatkan kerja cerucuk, sebelum dibongkar pihak berkuasa.
Pemantauan ke atas tapak itu bermula awal tahun ini, membawa kepada pengeluaran notis pada Februari. Namun, pengusaha masih enggan mematuhi.
“Kami mengenal pasti sekurang-kurangnya lima pekerja di tapak, tetapi mereka menghentikan kerja sejak Februari,” kata sumber tersebut.
Kes ini bukan sahaja melibatkan pelanggaran undang-undang, malah menunjukkan sikap tidak menghiraukan perlindungan alam sekitar. Pakar memberi amaran bahawa pembangunan haram di rizab sungai mempercepatkan hakisan, mencemarkan sumber air, dan merosakkan habitat.
Pihak berkuasa menegaskan bahawa sebarang pembinaan mesti mengikut prosedur yang betul. “Untuk sebarang pembangunan, pengusaha perlu mendapatkan kebenaran perancangan daripada pihak berkuasa tempatan sebelum memohon hak milik tanah di pejabat tanah daerah,” jelas sumber.
Tindakan Tegas Pihak Berkuasa
Daerah Muallim, yang dikelilingi Banjaran Titiwangsa dan memiliki sembilan gunung indah termasuk Gunung Behrang dan Gunung Sanggul, merupakan khazanah semula jadi negeri. Kawasan ini juga terkenal dengan air terjun seperti Air Terjun Strata, Air Terjun Warin, dan Ulu Slim, menjadi tumpuan pelancong tempatan dan antarabangsa.
Sementara itu, pihak berkuasa di Muallim telah bertindak pantas membendung pencerobohan tanah haram, terutamanya pembangunan chalet tanpa kebenaran yang mengancam ekosistem sungai sensitif.
Pejabat Daerah dan Tanah Muallim telah mengambil tindakan dalam sekurang-kurangnya lima kes pencerobohan tanah kerajaan dan rizab sungai, kesemuanya melibatkan pembinaan untuk tujuan komersial. Siasatan di kawasan terjejas lain masih dijalankan.
Penolong Pegawai Daerah dari Unit Teknikal dan Penguatkuasaan, Sarina Omar, berkata pihak berkuasa telah proaktif merobohkan struktur yang dibina tanpa kebenaran. Operasi terkini melibatkan pembongkaran struktur konkrit di rizab sungai Sungai Dara, yang dipercayai untuk kegunaan komersial.
“Selepas siasatan, kami melancarkan operasi dengan kerjasama pelbagai jabatan dan agensi, di bawah seliaan Pejabat Daerah dan Tanah Muallim serta Pejabat Tanah dan Galian Perak,” kata Sarina. Notis telah dikeluarkan terlebih dahulu di bawah Seksyen 425 Kanun Tanah Negara (Akta 828).
Beliau menegaskan bahawa mereka yang disabitkan kesalahan menceroboh tanah kerajaan boleh didenda sehingga RM500,000 atau dipenjara maksimum lima tahun. Operasi ini bertujuan menghentikan pengembangan haram, melindungi akses sungai, dan memelihara alam semula jadi.
“Rizab sungai berfungsi sebagai zon penampan penting, melindungi ekosistem dan kawasan berhampiran daripada bencana alam. Inisiatif ini selari dengan agenda Perak Sejahtera 2030 yang menekankan kelestarian alam sekitar sebagai teras pembangunan negeri,” tambah Sarina.
Dengan peningkatan kes pembangunan haram, kerjasama erat antara agensi kerajaan dan masyarakat setempat diperlukan bagi memastikan khazanah alam negeri terus terpelihara untuk generasi akan datang.
Rujukan :
- New Straits Times
- Berita Harian
