Mengenang Perwira Negara Tan Sri Khoo Chong Kong
Tan Sri Dato’ Seri Panglima Khoo Chong Kong (1925 – 14 November 1975) merupakan bekas Ketua Polis Negeri Perak yang berkhidmat semasa era darurat komunis di Malaysia. Beliau bukan sahaja dikenali sebagai seorang pegawai polis yang berdedikasi, tetapi juga sebagai seorang individu yang berani dan berprinsip. Kehidupannya penuh dengan liku-liku yang mencabar, bermula dari zaman kanak-kanak yang sukar sehingga ke detik-detik terakhir hayatnya yang tragis. Artikel ini akan mengupas dengan lebih mendalam tentang kehidupan, sumbangan, dan legasi beliau yang kekal dikenang hingga ke hari ini.
Kehidupan Awal: Dari China ke Tanah Melayu
Khoo Chong Kong dilahirkan pada tahun 1925 di daerah Xunwu, wilayah Jiangxi, China. Beliau merupakan anak bongsu dalam sebuah keluarga Hakka yang berakar umbi di wilayah Guangdong. Keluarganya terdiri daripada tujuh orang adik-beradik (enam lelaki dan seorang perempuan), dan ayahnya berkerja sebagai seorang doktor.
Kehidupan awal Khoo Chong Kong tidaklah mudah. Ketika berusia sekitar dua atau tiga tahun, keluarganya telah diserang oleh pihak komunis semasa Perang Saudara China. Kejadian ini meninggalkan kesan yang mendalam dalam dirinya. Akibatnya, beliau memutuskan untuk meninggalkan sebahagian ahli keluarganya dan berhijrah ke Tanah Melayu bersama seorang abang, bapa saudara, serta beberapa saudara mara yang berkerja sebagai mubaligh.
Mereka mula-mula menetap di Seremban, Negeri Sembilan, yang kemudiannya menjadi tempat tinggal tetap Khoo Chong Kong sepanjang kerjayanya dalam polis. Selepas beberapa tahun, keluarga mereka berpindah ke Ipoh, Perak dan menetap di Gereja Cheng Elim di Jalan Taiping. Di sinilah Khoo Chong Kong mula menimba ilmu di Sekolah Nan Ying Hua.
Walaupun hidup dalam kemiskinan, Khoo Chong Kong tidak pernah putus asa. Beliau belajar dengan tekun demi masa depan yang cerah dan bekerja keras untuk membantu menyara kehidupan keluarganya. Ketekunan dan semangat juangnya ini menjadi asas kepada kejayaannya pada masa hadapan.
Zaman Pendudukan Jepun dan Penglibatan Awal
Apabila Jepun menyerang Tanah Melayu, kehidupan Khoo Chong Kong sekali lagi berubah. Bapa saudaranya mengarahkan beliau dan abangnya untuk berpindah ke Negeri Sembilan bagi mendapatkan perlindungan daripada makciknya, yang bekerja sebagai ketua jururawat di Negeri Sembilan Chinese Midwifery Home.
Semasa pendudukan Jepun, Khoo Chong Kong menyertai Tentera Anti-Jepun Rakyat Malaya (MPAJA) yang ditubuhkan oleh Parti Komunis Malaya (PKM). Namun, selepas perang tamat, beliau menolak tawaran untuk menyertai PKM kerana perbezaan ideologi. Keputusan ini mencerminkan prinsip dan integriti beliau yang tinggi, walaupun pada usia yang masih muda.
Kerjaya dalam Polis: Sumbangan dan Dedikasi
Selepas tamatnya pendudukan Jepun, Khoo Chong Kong memulakan kerjaya dalam pasukan polis. Beliau berkhidmat dengan penuh dedikasi dan berjaya menaiki pangkat sehingga dilantik sebagai Ketua Polis Negeri Perak. Pada zaman itu, Malaysia sedang menghadapi ancaman pengganas komunis, dan Khoo Chong Kong memainkan peranan penting dalam memerangi ancaman tersebut.
Beliau dikenali sebagai seorang pemimpin yang berwibawa, berani, dan sentiasa mendahului pasukannya. Keberanian dan kepimpinannya menjadi inspirasi kepada ramai anggota polis yang berkhidmat di bawahnya.
Pembunuhan Kejam: Detik Hitam dalam Sejarah
Pada 13 November 1975, satu tragedi hitam berlaku. Khoo Chong Kong telah dibunuh dengan kejam oleh dua orang pengganas komunis yang menaiki motosikal. Kejadian ini berlaku di persimpangan lampu isyarat antara Fair Park dan Jalan Anderson di Ipoh, Perak.
Pemandunya, PC 5135 Yeung Peng Chong, juga terkorban ketika cuba melawan penyerang tersebut. Walaupun dibawa ke Hospital Besar Ipoh (kini dikenali sebagai Hospital Raja Permaisuri Bainun), keadaan Khoo Chong Kong semakin tenat akibat kecederaan parah yang dialaminya. Beliau menghembuskan nafas terakhir pada 14 November 1975, pada usia 50 tahun.
Pembunuhan beliau mengejutkan seluruh negara. Lebih 20,000 orang hadir dalam upacara pengebumiannya di Ipoh, termasuk Perdana Menteri Malaysia pada masa itu, Tun Abdul Razak, dan Ketua Polis Negara, Tun Hanif Omar. Jenazah beliau kemudian dibawa ke Pangkalan Udara Tentera Udara Diraja Malaysia (TUDM) di Sempang, Sungai Besi, Kuala Lumpur, sebelum dikebumikan di Seremban, Negeri Sembilan.
Legasi yang Kekal Abadi
Walaupun telah pergi, sumbangan dan pengorbanan Khoo Chong Kong tetap dikenang. Dua jalan telah dinamakan sempena namanya sebagai penghormatan terakhir: Jalan Khoo Chong Kong di Ipoh, Perak, dan Jalan Tan Sri Khoo Chong Kong di kawasan perumahan polis di Taman Desa Baiduri, Cheras, Selangor.
Selain itu, beliau juga dianugerahkan pelbagai pingat dan penghormatan, termasuk:
- Pingat Peringatan Malaysia (Perak)(P.P.M) (1965)
- Kesatria Mangku Negara (KMN) (1966)
- Johan Mangku Negara (JMN) (1970)
- Panglima Setia Mahkota Malaysia (PSM) – Tan Sri (1975 – secara anumerta)
- Pegawai Bintang Sarawak (PBS) (1968)
- Dato’ Seri Panglima Taming Sari (SPTS) – Dato’ Seri Panglima (2015 – secara anumerta)
Penutup: Inspirasi untuk Generasi Masa Kini
Tan Sri Dato’ Seri Panglima Khoo Chong Kong bukan sekadar seorang pegawai polis, tetapi juga simbol keberanian, integriti, dan dedikasi. Kehidupannya penuh dengan cabaran, tetapi beliau tidak pernah mengalah. Beliau tetap teguh mempertahankan prinsip dan tanggungjawabnya sebagai seorang penjaga keamanan negara.
Legasi beliau terus hidup melalui jalan-jalan yang dinamakan sempena namanya, serta kisah hidupnya yang menjadi inspirasi kepada generasi muda. Semoga pengorbanan dan sumbangannya sentiasa dikenang sebagai sebahagian daripada sejarah gemilang Malaysia.
Artikel ini diharap dapat memberikan gambaran yang lebih mendalam tentang kehidupan dan sumbangan Tan Sri Dato’ Seri Panglima Khoo Chong Kong, seorang wira negara yang namanya kekal terpahat dalam lipatan sejarah Malaysia.
Rujukan :
- Arkib Negara Malaysia Negeri Perak
- Ground News – The Shadow Of Courage: A Malaysian Chinese Police Chief’s Legacy On An Ipoh Street
- New Straits Time, ‘Communists hurt people of all races’, 28 November 2019
