Pada 20 Jun 2020 yang lalu, team orang Perak telah ke Pengkalan Hulu untuk melawat makam Raja Perempuan Che Ning yang merupakan permaisuri Negeri Reman yang terakhir dan berkesempatan melawat ke Istana Singgah Raja Reman di Kampung Selarung, Hulu Perak.
Sebelum jatuhnya kerajaan negeri Reman, jajahan wilayah negeri Reman terbentang luas dari kawasan hulu sungai Patani dan Sungai Tanjung Mas sehinggalah ke kawasan Lenggong di negeri Perak.
Raja Perempuan Che Ning adalah merupakan permaisuri kepada Raja Reman yang terakhir iaitu isteri kepada Tuan Jagong. Pasangan ini punyai 3 orang cahaya mata (2 lelaki dan 1 perempuan) iaitu yang sulung Tuan Menang (anak lelaki), kemudian Tuan Bayan (anak perempuan) dan yang bongsu bernama Tuan Lebeh (anak lelaki).
Anak Raja Perempuan Che Ning yang bongsu iaitu Tuan Lebeh Long Raya adalah merupakan bakal raja pemerintah negeri Reman setelah kemangkatan kandanya iaitu Tuan Menang.
Kami cukup bertuah kerana dapat bertemu dengan waris Tuan Lebeh Long Raya sewaktu berada di Istana Singgah Tuan Lebeh Long Raya di Kampung Selarung untuk menceritakan serba sedikit maklumat berkenaan dengan Raja Reman.
Istana Singgah Raja Reman
Menurut penceritaan lisan daripada waris kepada team Orang Perak, Tuan Lebeh Long Raya iaitu anak bongsu kepada Raja Perempuan Che Ning telah dipanggil bermesyuarat di Bangkok dengan raja pemerintah Thailand untuk menyesaikan masalah pengasingan dan keluar negeri Reman daripada jajahan Siam.
Malangnya Tuan Lebeh Long Raya dikatakan telah dibunuh dan ditolak ke laut sewaktu dalam pelayaran ke destinasi yang ingin dituju. Keberangkatan Tuan Lebeh Long Raya sewaktu bertolak pergi itulah kali terakhir dilihat dan kemudian tidak pernah kembali lagi. Jasad Tuan Lebeh Long Raya tidak ditemui dan hilang begitu sahaja. Begitulah nasib bakal raja yang tidak bermakam dan hilang sehingga ke hari ini.
Makam Raja Perempuan Che Ning
Menurut catatan N.A. Halim pula diceritakan bahawa Tuan Lebeh Long Raya telah ditangkap oleh raja pemerintah Thailand dalam tahun 1899 kerana dituduh bersubahat dengan Raja Patani yang bernama Tengku Abdul Kadir.
Tuduhan subahat itu adalah berkenaan dengan untuk mengasingkan negeri Patani dan negeri Reman dari jajahan pemerintah Thailand. Tuan Lebeh Long Raya dikatakan telah mangkat sewaktu dalam pelayaran ke Bangkok sebelum berdepan untuk menjalani hukuman penjara.
Suami kepada Raja Perempuan Che Ning iaitu Raja Reman Tuan Jagong pula telah mangkat beberapa minggu selepas puteranya dibawa ke Bangkok. Sejak peristiwa pahit yang melanda keluarganya itu, kesihatan Raja Perempuan Che Ning mula terjejas.
Setelah termeterainya Perjanjian Bangkok dalam tahun 1909, kesannya yang jelas adalah telah menamatkan konflik sempadan antara Reman dengan Perak dan sekaligus telah menamatkan Kesultanan Reman.
Makam Raja Perempuan Che Ning
Setelah 15 tahun peristiwa pahit itu berlalu, Raja Perempuan Che Ning kemudian mangkat dalam tahun 1915 di Kampung Selarung. Makam Raja Perempuan Che Ning terletak tinggi diatas bukit sejauh lebih kurang 150 meter dari jalan raya.
Makam Cucu Raja Perempuan Che Ning (Tuan Mat Bin Tuan Lebeh)
Lokasi makam ini telah dipagar dengan seluas 70 kaki x 70 kaki dan terdapat 8 kubur lain yang ada di sana terdiri daripada waris-waris dan keturunan Raja Perempuan Che Ning.
Makam Raja Perempuan Che Ning telah digazet pada tarikh 22 November 1979. Gazet No. P.U.(A)292 Daerah Hulu Perak, Mukim Kroh Lot No.769. Luasnya 20.2m x 20m. Rujukan Fail Jabatan Muzium JM/M/701/PK1 (2).
Rujukan:
- Tempat-Tempat Bersejarah Perak, N.A. Halim, 1981 – m/s 155
- Temu bual waris-waris Tuan Lebeh di Istana Singgah, Kampung Selarung
